نقش انجمن های علمی پزشکی در ارتقای سلامت جامعه
به گزارش بیو بگ، عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران اظهار داشت: در دنیایی که علل بیماریها عوامل محیطی و اجتماعی است، می توان ادعا کرد که مشارکت متخصصان سلامت در امور عمومی از اهمیت دارد.
به گزارش بیو بگ به نقل از مهر، ابراهیم نوری گوشکی عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران در یادداشتی نوشت: اغلب افراد، گروه ها و سازمان ها در فضای جامعه مدنی بعنوان عواملی برای تغییرات اجتماعی فعالیت می نمایند. آنها اهداف جمعی را دنبال می کنند و در فعالیتهای مختلف با اهمیت عمومی از راه ابزارهای مختلف، مانند افزایش آگاهی شهروندان از مسائل سیاسی و اجتماعی و کوشش برای تأثیرگذاری بر تصمیم گیری های سیاسی شرکت می کنند. این کار را جهت کمک به جوامع به منظور غلبه بر چالش های خاص و بهبود وضعیت اعضای خود انجام می دهند. در دنیایی که دلایل اصلی بیماری، عوامل محیطی و اجتماعی ناشی از شرایط زندگی است و دسترسی به خدمات بهداشتی به برنامه های اقتصادی و سیاسی بستگی دارد، میتوان ادعا کرد که مشارکت متخصصان سلامت در امور عمومی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. وی ادامه داد: در واقع، پزشکان و انجمن های علمی گروه پزشکی در سراسر دنیا اغلب درگیر مسائل اجتماعی و اخلاقی گسترده ای هستند که به سلامت عمومی و فردی مربوط می شود. پزشکان اغلب در برنامه های اجتماعی در رابطه با ارتقای سلامت جامعه مشارکت دارند. برخی به سازمان های غیردولتی (NGO) که مدافع حقوق بشر هستند می پیوندند. نقش پزشکان بعنوان حامیان سلامت با این تفکر مطابقت دارد که مسئولیت اجتماعی جز لاینفک نقش پزشک است. بر طبق این دیدگاه، علاوه بر بیمارانی که به شکل فردی به دنبال مراقبت و توجه پزشک هستند، محله، جامعه و مردم کشور اصولاً بیماران یک پزشک هستند. نه تنها پزشکان تمایل دارند که خودشان در فعالیتهای اجتماعی مشارکت داشته باشند، بلکه عموماً از سازمان های پزشکی هم انتظار دارند و از این نوع اقدامات حمایت می کنند. عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران عنوان کرد: نقش عمومی که پزشکان بر عهده می گیرند را میتوان در واقع یک «قرارداد اجتماعی» بین حرفه پزشکی و جامعه تلقی نمود که مسئولیت اخلاقی پزشکان را در برابر جامعه در معنای وسیع تر حرفه ای بودن برجسته می کند، همان چیزی که فراتر از تمرکز صرف بر کار بالینی است. یک چنین فعالیتهایی توسط پزشکان فرصتی است برای برقراری ارتباط انسانی بین آنها و بیمارانشان تلقی می شود. نوری گوشکی افزود: نقش اخلاق، عمیقاً در قلب اخلاق پزشکی نهفته است، همانطور که نه تنها در قوانین و کنوانسیون های بین المللی بلکه در آموزش و تربیت متخصصان سلامت سوگند نامه پزشکان بیان شده است. پزشکان پتانسیل رهبری را دارند که فراتر از محدودیت مؤسسات پزشکی است. دیدگاه کارکرد گرایان تالکوت پارسونز، موقعیت محوری حرفه پزشکی در سیستم اجتماعی است. به عقیده پارسونز، اهمیت حرفه ها، با تاکید ویژه بر حرفه پزشکی، نه چندان از خصوصیت های ذاتی آنها، بلکه از چارچوب نهادی متمایز آنها ناشی می شود. این رویکرد شبیه تصور دورکیم از حرفه ها بعنوان یک نیروی مثبت است که دارای پتانسیل یکپارچه سازی و کمک به همبستگی و نظم اجتماعی در جامعه مدرن پیچیده و پراکنده است و در نتیجه تصویری خیرخواهانه از حرفه پزشکی عرضه می دهد. وی بیان نمود: از این منظر میتوان انتظار داشت که انجمن های پزشکی هم در فعالیتهای عمومی به نفع همگانی مشارکت دارند و با فعالیتهایی مانند وکالت، احقاق حقوق و تأمین اجتماعی در ایجاد جوامع سالم تر، ایمن تر و شکوفاتر نقش داشته باشند. عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران اذعان کرد: انجمن های علمی گروه پزشکی در سراسر دنیا، آگاهی شهروندان را در مورد مسائل بهداشتی می افزایند و تلاش می کنند بر تصمیم گیری های سیاسی در مورد موضوعات مختلف، از تفاوت های بهداشتی و عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت گرفته تا حق زندانیان برای درمان های بموقع پزشکی، تاثیر بگذارند. با این وجود، از منظر نظری، این سوال که چرا انجمن های پزشکی چنین وظایفی را انتخاب می کنند، جالب است و به دور از سادگی است. وقتی به این فعالیت بعنوان تظاهر مستقیم خواسته اعضای خود نگاه می نماییم، باید احتیاط نماییم. گویی ادبیات جامعه شناسی پزشکی تمایل دارد بین اهداف و انگیزه در سطح فردی و سطح سازمانی تمایز قائل شود. برای نمونه، کوبورن اشاره می کند که در حالیکه مشارکت داوطلبانه و اجتماعی تک تک متخصصان پزشکی در مطالعات به رسمیت شناخته می شود، اقدامات این حرفه بعنوان یک نهاد سازمان یافته اغلب با بدبینی تلقی می شود، چونکه تمایل دارد به دنبال منافع پیش پا افتاده تر باشد. وی تصریح کرد: بلکمر استدلال مشابهی را بیان می کند که حرفه پزشکی بر تعهدات پزشک در برابر هر بیمار متمرکز است، در حالیکه تقریبا هیچ توجهی به پزشکی سازمان یافته از نظر نوع دوستی و داوطلبانه داده نشده است. به بیانی دیگر، اقدامات پزشکی سازمان یافته عموماً از منظری سودمندتر از چشم اندازی که در ارتباط با یک پزشک است، نگریسته می شود. نوری گوشکی اضافه کرد: محققان اغلب استدلال می کنند که حرفه ها به صورت کلی و حرفه پزشکی بطور دقیق تر، به درستی شهرت خویش را بعنوان نهادهایی که بر مبنای منافع شخصی هدایت می شوند، به دست آورده اند و به دنبال پاداش های اقتصادی و موقعیت برای خود هستند. با درنظر گرفتن نظریه بسته شدن، خود تنظیمی بعنوان انحصار بازارها با استفاده از قوانین حمایتی تلقی می شد که اعتبار و امتیازات انحصاری حرفه را با توجه کمی به منافع عمومی فراهم می کرد. فریدسون استدلال می کند که قدرت حرفه ای از انحصار حرفه ای بر دانش ناشی می شود. به نوبه خود، این خودمختاری خود تنظیمی و کنترل منابع را امکانپذیر می کند. وی اظهار داشت: مسلماً مخالفت قاطع خیلی از انجمن های پزشکی در سراسر دنیا با تشکیل طرح های بیمه سلامت عمومی در قرن بیستم، تا حد زیادی نگاهی را تأیید می کند که بر منافع شخصی بعنوان انگیزه اصلی پزشکی سازمان یافته تاکید می کند. همانطور که ساکس به درستی مشاهده می کند، نقد جامعه شناختی حرفه پزشکی با پارادایم اقتصادی غالب در مورد مطلوبیت رقابت بازار آزاد منطبق است، ازاین رو سازمان های حرفه ای را بعنوان گروههای ذینفعی درنظر می گیرند که به هزینه منافع عمومی بر بازار تسلط دارند. احتمالاً، تجاری سازی فزاینده مراقبت های پزشکی در دوره بعد از جنگ جهانی دوم، تشخیص این جهت گیری نهادینه، نوع دوستانه و جمعی را دشوارتر کرد. این امر منجر به ارزیابی مجدد ماهیت حرفه پزشکی شده است. عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران اذعان کرد: در ظاهر دلیل کمی وجود دارد که باور نماییم انجمن های علمی گروه پزشکی خویش را به دردسر بیندازند و منابع ارزشمندی را برای درگیر شدن با مسائل بهداشت عمومی سرمایه گذاری کنند، اما در مواردی که ارزش دارد بعنوان مدافع عمومی معرفی شوند، در مورد آنها سخن می گویند، این کار را به شکل حساب شده و برای منافع شخصی خود انجام می دهند. از طرفی، انجمن های علمی گروه پزشکی متشکل از اعضای فردی هستند که حداقل تا حدودی خویش را از نظر اخلاقی و حرفه ای ملزم به مصالح عمومی می دانند و انتظار دارند که سازمان نمایندگی خود به این تعهد عمل کند. در حالیکه بحث پر جنب و جوشی در مورد ماهیت اتحادیه های کارگری بعنوان نهادهای دموکراتیک وجود دارد که امکان نمایش همه خواسته ها و برنامه های اعضای خویش را فراهم می آورد، محققان توافق دارند که مشروعیت خود اتحادیه حداقل تا حدی به توانایی آن برای نشان دادن اعتبار دموکراتیک بستگی دارد. به همین ترتیب، اتحادیه های کارگری مؤثر به مشارکت فعال اعضای خود و توانایی آنها برای بسیج و اجرای کنش جمعی بستگی دارد. وی عنوان کرد: دلیلی برای این فرض وجود دارد که انجمن های علمی پزشکی امکان دارد مشارکت اجتماعی را بعنوان یک حوزه عمل استراتژیک برای تحقق خواسته های اعضای خود درنظر بگیرند. با این وجود، احتمالا وضعیتی که در آن مشارکت آنها شکل می گیرد، نه تنها از خواسته های نوع دوستانه اعضا، بلکه از هدف این سازمان ها برای به حداکثر رساندن منافع حرفه پزشکی ناشی می شود، بخصوص زمانیکه پزشکان ابزاری برای مداخله ندارند. نوری گوشکی افزود: در سطح فردی، پزشکان به اهمیت کنشگری عمومی اعتقاد دارند و انتظار دارند سازمان های نماینده پزشکان در این حوزه اقدام نمایند. با این وجود، در سطح سازمانی، انجمن های پزشکی گاهی اوقات تمایل دارند مسائل اجتماعی را بعنوان چالش های پزشکی بسازند، در حالیکه عوامل تعیین کننده ساختاری در جوامع صنعتی را نادیده می گیرند. این اقدامات را میتوان بعنوان تلاشی برای شکل دهی ارزش ها و شیوه های اجتماعی بگونه ای تفسیر کرد که منافع حرفه ای را تطبیق دهد و سلطه پزشکی را در جامعه گسترده تر تحکیم کند، و نه لزوماً برای بهبود سلامت عمومی. عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران بیان نمود: پزشکان در واقع فعالیتهای خویش را بعنوان تلاشی برای ایجاد تغییرات عمیق اجتماعی تجربه می کنند. با این حال، در عمل، با وابستگی به پزشکی سازمان یافته برای ترویج تغییرات اجتماعی، آنها در واقع تکرار ارزش های نئولیبرالی را تقویت می کنند. اینها با منافع بخشی حرفه پزشکی منطبق است، کوشش برای تقویت سلطه اجتماعی و ارتقای وابستگی جامعه به خدمات پزشکی، یا به قول ویلیس - گسترش حاکمیت آن بر جامعه گسترده تر. این نقطه شروع در نهایت تلاشهای پزشکان برای بهبود سلامت عمومی را با مشکل مواجه می کند و ایجاد یک تغییر اجتماعی معنادار را دشوارتر می کند. وی خاطرنشان کرد: تغییرات نهادی، یعنی عقب نشینی مداخله دولت از یک سو و ورود سازمان های پزشکی به حوزه عمومی از طرفی، اغلب امکان دارد فرآیندهای پزشکی سازی را که توسط ایدئولوژی بازار هدایت می شوند، ترویج دهند. در نتیجه حوزه ارتقای سلامت و پزشکی جلوگیری از مفهوم پزشکی خانواده و جامعه نگر فاصله گرفته و به مدل زیست پزشکی نزدیک می شود. عملکردهای امروزی انجمن های پزشکی نوری گوشکی اظهار داشت: دنیای پزشکی و علمی کنونی بدون فعالیت مجامع علمی ملی و بین المللی، به این شکل نبود که امروز است. بعنوان یک گروه و بعنوان یک فرد، پزشکان مانند اغلب متخصصان با پشتکار از استقلال و امتیازات خود محافظت می کنند. آنها در بررسی نتایج پدیده تغییرات در هزینه مراقبت کند بوده اند. وی با اشاره به اینکه هنگامی که پزشکان و گروههای حرفه ای توجه خویش را بر روی تغییرات متمرکز کرده اند، نگرانی حول کیفیت مراقبت های پزشکی می چرخد، اضافه کرد: یکی از انجمن های حرفه ای که بشدت استفاده نادرست از شیوه های پزشکی، همچون تغییرات در استفاده از آنرا مورد بررسی قرار داده است، کالج پزشکان آمریکا از راه پروژه ارزیابی اثربخشی بالینی خود بوده است. مدیر آن پروژه - که به طور عمده با کمک مالی بنیاد جان ای. هارتفورد تأمین شد - جی. سانفورد شوارتز، یک متخصص داخلی دارای گواهی هیأت مدیره بود که همینطور استادیار پزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه پنسیلوانیا است. شوارتز که در پن آموزش دیده و بعنوان محقق بالینی رابرت وود جانسون خدمت کرده است، اعتقاد دارد که پزشکی مسئولیت بیشتری برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی عمل پزشکی دارد. عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران مطرح کرد: ارزیابی پروژه اثربخشی بالینی کالج ها در حال انجام می باشد، اما اطلاعات اولیه نشان داده است که سفارش های آن منابع مهم اطلاعاتی برای سیاست گذاران سلامت و پرداخت کنندگان شخص ثالث در تصمیم گیری شان است. در حالیکه شوارتز اعتقاد دارد که حرفه پزشکی باید به صورت متمرکز در هر ارزیابی از کارآمدی بالینی درگیر باشد، وی همینطور از ایجاد یک نهاد شبه دولتی که مسئولیت ارزیابی فناوری های پزشکی را بر عهده می گیرد، حمایت می کند. شوارتز اعتقاد دارد، اگر می خواهد از نظر پزشکان معتبر باشد، این نهاد نباید مستقیماً با یک سازمان تأمین مالی یا نظارتی سلامت ارتباط داشته باشد. نوری گوشکی افزود: کارکرد اصلی اتصال همکاران برای تبادل دانش و ایجاد بستری برای بحث به صورت قابل توجهی گسترش یافته است. علاوه بر اطلاع رسانی به اعضای خود از راه تمامی ابزارهای ارتباطی - خبرنامه ها، وبسایت ها، ایمیل ها، کنفرانس ها، انجمن های پزشکی، با دفاع از حقوق و منافع متخصصان پزشکی، کمک به پزشکان در محافظت از منافع بیماران خود یا کمک به حل و فصل مشکلات، اختلافات مسئولیت های حرفه ای پزشکی را بر عهده گرفتند. وی توضیح داد: در یک سطح کلان تر، اگر یک پزشک به یک جامعه پزشکی تعلق داشته باشد، در شبکه حرفه ای گسترده تری قرار می گیرد که مأموریت آن اطلاع رسانی به اعضا در مورد جدید ترین و بهترین شیوه ها است. در این راستا، انجمن تمام امکانات و همینطور بستری را دارد که پزشکان و سایر متخصصان پزشکی را در مورد حال و آینده حرفه خود راهنمایی و هدایت کند. علاوه بر این، می تواند ابزارهایی را برای آماده شدن برای تغییرات آتی هم فراهم آورد.
عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصین پزشکی خانواده ایران تصریح کرد: تقریبا تمام انجمن های موفق در ابتدا شروع سختی داشته اند، اما مهم ترین چیزی که به آنها کمک کرد با هر چالشی روبرو شوند و آن یک هدف قوی برای رفع نیازهای برآورده نشده در جامعه ای از افراد همفکر بود مواردی شامل تحت فشار قرار دادن کارفرمایان برای ایجاد شرایط کاری بهتر، ایجاد منابع آموزشی شغلی و عرضه یک شبکه پشتیبانی برای متخصصان؛ اگر احساس روشنی نسبت به یک نیاز برآورده نشده در یک جامعه و میل شدید برای حل آن وجود داشته باشد، شانس موفقیت بالاتر خواهد رفت.
اهداف انجمن های علمی گروه پزشکی نوری گوشکی با بیان ارتقا و توسعه حرفه ای پزشکان برای همگام شدن با پیشرفت های علوم پزشکی مواردی را در انتها تصریح کرد: شامل ارتقای کیفیت مراقبت های بهداشتی درمانی کشور، آموزش به دانش آموختگان، مشارکت در آموزش های فراگیران و مشارکت در آموزش جامعه و افزایش سطح سواد سلامت، حفظ و ارتقای استانداردهای اخلاقی حرفه پزشکی، تشویق و اجرای فعالیتهای تحقیقاتی پزشکی، ایجاد اتحاد، دوستی و همکاری در میان متخصصان علوم پزشکی، پرورش نسل جدیدتر حرفه پزشکی، همکاری با سازمان ها، نهادها و وزارت خانه ها، ارتباط و همکاری با جوامع حرفه ای پزشکی، منطقه ای و بین المللی، تولید سایت اینترنتی انجمن، خبرنامه انجمن و عرضه خدمات به اعضا، توسعه فعالیتهای اجتماعی، بهداشت عمومی، فعالیتهای امدادی در حوادث و بلایای طبیعی، فعالیتهای حمایتی و مشاوره ای و در نهایت، ارتقای استانداردهای آموزشی و اخلاقی پزشکان، ایستگاه سلامت کل کشور را بهبود می بخشد. پزشکان فعالانه در اقدامات بین المللی شرکت می کنند و دائماً در کوشش برای تقویت همکاریهای بین المللی با متخصصان جوامع هستند.
منبع: biobag.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط بیوبگ
نظرات بینندگان در مورد این مطلب