رشته های علوم انسانی پشتوانه استمرار سلامت و بهداشت روانی در بحران كرونا
بیو بگ: رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با تاكید بر این كه رشته های علوم انسانی، پشتوانه عظیم استمرار سلامت و بهداشت روانی جامعه هستند، به تشریح اقدامات این پژوهشگاه در مقابله با بحران كرونا پرداخت.
به گزارش بیو بگ به نقل از ایسنا، دکتر حسینعلی قبادی در نشست مشترک اندیشمندان و مسئولان مؤسسات دانشگاهی، پژوهشگاهی و حوزوی که با حضور دکتر حسن روحانی، رئیس جمهور کشورمان برگزار شد، ضمن ارائه گزارش اقدامات صورت گرفته در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برای مقابله با کرونا اظهار نمود: این پژوهشگاه با توجه به تراز ملی و تمدنی خود در سطح کشور که بعنوان قدیمی ترین، بزرگ ترین و متنوع ترین سازمان پژوهشی حوزه علوم انسانی فعالیت می کند، از شروع شیوع بیماری کرونا در صدد برآمد که با تدوین طرحی راهبردی؛ حوزه های مختلف علوم انسانی و اجتماعی و تعاطی آنها با حوزه های دیگر دانش -از جمله پزشکی- را بعنوان یک مبدأ برای کارهای راه گشای پژوهش های کاربردی قرار دهد و با دعوت از فرهیختگان برجسته رشته های مختلف علوم انسانی و پزشکی، موضوع را به جهت تأثیرات ماندگار و پایدار آن بازکاوی کرده و از دل این بررسی ها، راهکارهای عملیاتی برای حوزه سیاست گذاری استخراج کند.
وی با اشاره به هفت اقدام مهم پژوهشگاه، گسترش و ترویج راهبرد امیدآفرینی بوسیله به کارگیری حداکثری از فضای مجازی در سه بخش را یکی از این اقدامات برشمرد و اظهار داشت: اول، با توجه به ذائقه عمومی جامعه به سمت بهره گیری از دانش در فضای مجازی و همین طور وضعیت نامناسب برای انتشار آثار به صورت کتاب حرکت کردیم؛ یکی از سیاست های پژوهشگاه در این دوران، تشویق اعضای هیأت علمی به انتشار دیدگاه ها و تحلیل های خود در فضای مجازی و تسهیل دسترسی همه مخاطبان اجتماعی به این دیدگاه ها بوده است. دراین زمینه، تابحال بیش از ۱۰۰ یادداشت، مصاحبه و تحلیل علمی از طرف اعضای هیأت علمی پژوهشگاه در وب سایت ها، شبکه های اجتماعی و بطور کلی فضای رسانه ای انتشار یافته و به سهولت در دسترس عموم مخاطبان قرار گرفته است.
قبادی افزود: دوم، پژوهشگاه ضمن راه اندازی «پویش رسانه ای امید» با انتشار فایل های تصویری استادان برجسته علوم انسانی کشور در فضای مجازی، دیدگاه های امیدبخش از منظر رشته های مختلف علوم انسانی را به جامعه تزریق کرده و این مسیر را ادامه می دهد.
وی افزود: پژوهشگاه در بخش سوم برگزاری همایش بین المللی مجازی «ابعاد انسانی و اجتماعی کرونا در ایران» را در دستور کار قرار داد و تابحال ۶ جلسه از پیش نشست های این همایش را با عناوین متنوع و سخنرانی استادان رشته های مختلف برگزار کرده است و همایش اصلی نیز در آخر خردادماه برگزار می شود.
رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار داشت: ایجاد پایگاه داده های کرونا در حوزه علوم انسانی دومین اقدام مهم ما بوده است که با هدف جمع آوری و ایجاد حلقه هم افزایی، انسجام و ارتباط میان آثار مختلف منتشره در مورد کرونا در فضای مجازی و حقیقی در رشته های مختلف علمی، تدوین شده است و هم اکنون در حوزه مبانی ساختاری در حال تدوین و راه اندازی است.
وی با اشاره به طرح بزرگ و مستندسازی و گردآوری داده های تاریخی مربوط به کرونا در فرهنگ عمومی کشور، اضافه کرد: این طرح که از اختتام اسفند ماه شروع شده و مراحل مقدماتی آن نیز پیش رفته است و در بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ نیز این اقدام لازم دانسته شده است، همچون طرح هایی است که از آغاز شیوع ویروس کرونا در ایران، در دستور کار پژوهشگاه قرار گرفت و اجرای آن باتوجه به ابعاد مختلف مسأله نیازمند حمایت جدی نهادهای مسئول است تا گزارش طبقه بندی شده، تحلیلی و نظام مند از روند شیوع و کنترل و مدیریت این بیماری فراگیر (پاندمی) در کشور در قالب نگاهی تمدنی و فرهنگی تدوین شود تا در آینده در صورت وقوع شرایط ناگوار مشابه، از تجربیات به دست آمده به بهترین وجه استفاده گردد.
قبادی، طراحی راه اندازی پرتال جامع ابعاد علوم انسانی و فرهنگی کرونا در ایران را چهارمین اقدام این پژوهشگاه دانست و اشاره کرد: انتشار سلسله مجلدات «علوم انسانی و کرونا» با بهره بردن از نظرات استادان برجسته رشته های مختلف علوم انسانی از دیگر اقدامات ماست که با عنوان «رنج جدید، گنج امید» جلد نخست آن انتشار یافته و جلد دوم آن نیز تا خردادماه منتشر خواهد شد.
رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، اختصاص چند شماره از مجلات علمی، پژوهشی میان رشته ای پژوهشگاه به موضوع کرونا و تشویق اعضای هیأت علمی به ارتباط بی واسطه علمی با عموم جامعه به صورت انتشار آثار و اندیشه ها در چارچوب جستارهای علمی و پژوهشی در فضای مجازی را از دیگر اقدامات پژوهشگاه معرفی نمود و اظهار داشت: تدوین دست کم ۲۰ طرحنامه علمی رشته ای و میان رشته ای در بررسی چالش های حاد اجتماعی ناشی از شیوع این بیماری فراگیر در کشور بمنظور انجام تحقیقات بنیادین دراین زمینه از طرف اعضای هیأت علمی پژوهشگاه ارائه شده است. این طرح نامه ها به وزارت عتف ارائه شده است و در صورت حمایت های جدی مسئولین، ثمرات آن می تواند در تدوین راهبردهای کلان آینده ی کشور مفید فایده افتد.
منطق بنیادین ظرفیت علوم انسانی ایران در این مواجهات
قبادی در ادامه با اشاره به ظرفیت های علوم انسانی در رویارویی ایران با کرونا بعنوان نمودی از کارکرد تمدن حکمت بنیان اظهار داشت: رفتارها و هنجارهای ایرانی در طول تاریخ کهن این سرزمین نشان داده که ملت ما همیشه با حکمت مداری، حلم و اندیشه شهودی و باور به اتصال به قدسیت از پس مصیبت های گوناگون برآمده و تمدن خودرا تداوم بخشیده است.
وی ادامه داد: جهان نگری شهودی و حکمت اشراقی و منش ایرانی از دوران باستان تا زمان ظهور اندیشه و ادبیات عرفانیِ ایرانِ بعد از اسلام و آمیختگی آموزه های دینی و ملی؛ ملتی مقاوم، پرشکیب و والا تربیت کرده که با امیدزایی مستمر خود، همیشه گوهر تمدن ایرانی را شیرازه حیات و وجهه همت خویش برای پاسداری از هویت اسلامی – ایرانی قرار داده و همین پیوند، تمدن حکمت بنیان ایرانی_ اسلامی را پی ریزی کرده است.
قبادی افزود: امروزه از این هم افزایی می توانیم درس گرفته و در رویارویی با کرونا با حفظ مرزهای دانش نوین به تمامی به کار گیریم که می توان گفت، اگر علوم تجربی به دنبال آسایش بشر است، علوم انسانی به تکمیل آرمان این علوم می پردازد و به آسایش و آرامش آدمی می اندیشد.
وی با بیان این که در ایران امروز، بعضی از مصادیق پیوند میان وجه پزشکی و درمانی با علوم انسانی و شاخه های گوناگون آن در پروسه رویارویی با بلای جهانی کرونا را می توان در چارچوب مقولات "مقابله با اضطراب"، "ارتقای حس نوع دوستی و یاری به هموطنان و پیوند آن با حسّ جهانی از موضع فرهنگی و فرهیختگی بعنوان روح تمدن ایرانی اسلامی"، "تقویت سرمایه اجتماعی"، "تحول جدی نظام آموزشی کشور در دوران پساکرونا"، "دفاع همه جانبه از منافع ملی در عرصه بین الملل"، "ماندگارسازی فرصت خلق شده در حوزه محیط زیست و فرهنگ سلامت"، "حفظ آئین ها"، "کمک به تحقق عدالت اجتماعی و عدالت در حوزه سلامت"، "ارتقای سبک زندگی و تقویت نهاد خانواده" و "تقویت آرامش خانواده" اشاره نمود.
قبادی افزود: از ظرفیت علوم انسانی در کنترل و مقابله با اضطراب های ناشی از خطرهای پیچیده و نامعلوم و بی سرانجام کرونا بوسیله اتکا به رشته هایی چون روانشناسی، الهیات، علوم تربیتی، هنرها، ادبیات، تاریخ، فلسفه و حقوق می توان بهره برد.
وی ادامه داد: یکی دیگر از کارکردهای علوم انسانی در این موقعیت خطیر کشور تقویت حس نوع دوستی و کمک به هموطنان، خصوصاً اقشار ضعیف در عین حال به علت پشتوانه عظیم تمدن حکمت بنیادین، تقویت حس جهانی است که رشته های مختلف الهیات، علوم تربیتی، مدیریت، ادبیات، فقه و حقوق، تاریخ، جامعه شناسی و روانشناسی در این رابطه بیشتر می توانند مدد برسانند، خصوصاً آنکه ادبیات جذاب و شکرین فارسی آمیخته از حکمت، فلسفه، الهیات، عرفان و اخلاق در این راه خطیر بسیار راه گشا است: هنگامی که مردم گرفتار حرمان و مصیبت هستند، سعدی این چنین ژرف نگرانه از زبان یکی از بزرگان، لزوم حس نوع دوستی و درد مشترک انسانی را بیان می کند: چو بیند کسی زهر در کام خلق کیَش بگذرد آب نوشین به حلق؟
رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اشاره کرد: ادبیات فارسی مشحون از ظرفیت هایی سازنده در تقویت امید اجتماعی و شوق به زندگی است. از این رهگذر توان ادبیات فارسی در مواجهه با دوره هایی که اجتماع را رکود و فَترت فرا می گرفته و انسان ها با یأس و ناامیدی روبرو می شدند، بوسیله امیدبخشی اجتماعی و تقویت الفت و محبت بینافردی و اجتماعی نشان داده شود. به قول حافظ: نبود نقش دو عالم که رنگ الفت بود زمانه طرح محبت نه این زمان انداخت
قبادی اشاره کرد: یکی دیگر از کارکردها و دستاوردهای علوم انسانی در این شرایط ویژه، کمک به تقویت سرمایه های اجتماعی کشور، افزایش اعتماد عمومی و تعمیق همبستگی ملی و اتحاد اقشار گوناگون و هم افزایی همه جانبه و همه توان های ملی است که مجدانه با تاکید بر تمدن و میراث گران ارج ایرانی_اسلامی در کشور به نحوی شایسته ظهور و تجلی پیدا کرده است و همه رشته های علوم انسانی در این ارتباط می توانند نقشی منحصربه فرد ایفا کنند و پشتوانه ای عظیم برای افزایش کارآمدی مجموعه پزشکی و درمانی کشور باشند.
وی تصریح کرد: صیانت از منافع ملی در عرصه بین الملل و تحکیم وحدت ملی و انسجام اجتماعی در شرایط پرخطر و فراگیر کرونا و انواع رقابت های جهانی با بهره بردن از دستاوردهای دانش هایی همچون علوم سیاسی، روابط بین الملل، حقوق بین الملل، جغرافیا، تاریخ، اقتصاد و... محقق می شود.
رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار داشت: یکی دیگر از کارکردهای رشته های علوم انسانی، کمک به ارتقای فرهنگ سلامت و بالا بردن سطح رفتار بهداشتی و صیانت از محیط زیست است. شاخه های گوناگون علوم انسانی می توانند با بازکاوی انواع راه های استمرار فرصت پیش آمده را ممکن تر کنند.
وی افزود: چاره ها و پاسخ های علوم انسانی در پاسداری از آیین ها، سنت ها و آداب اجتماعی، مذهبی، ملی، سوگ ها، جشن ها، مناسبات خویشاوندی و محله ای با تاکید بر رشته هایی چون جامعه شناسی، الهیات، ادبیات، تاریخ، جغرافیا، علوم تربیتی، دیرینه شناسی فرهنگ عامه، انواع هنرها، حقوق، فلسفه و عموم رشته های دیگر علوم انسانی، منحصر به فرد است و پشتوانه ای عظیم برای استمرار سلامت و بهداشت روانی جامعه می تواند باشد.
قبادی اشاره کرد: جلوگیری از افزایش صدمات به اقشار کم درآمد لطمه پذیر بر پایه دستاوردها و راهکارهای دانش اقتصاد، مدیریت، جامعه شناسی، علوم سیاسی، ادبیات و بسیاری دیگر از رشته های علوم انسانی صورت می گیرد.
وی ادامه داد: همین طور صیانت از هنجارها و مؤلفه های سبک زندگی مطلوب همراه با روشن کردن افق های دقیق همبستگی خانوادگی و تقویت نهاد خانواده با تاکید بر شاخه های جامعه شناسی، روان شناسی، علوم تربیتی، حقوق، الهیات، هنر و برخی شاخه های دیگر محقق می شود.
رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با بیان این که این ها نمونه هایی از کارکردهای علوم انسانی برای مقابله با خطر عظیم و گسترده بیماری کرونا بودند که شرح و تفصیل آن در این مقال نمی گنجد، تصریح کرد: همین طور انواع شیوه های ایجاد آرامش و آسایش برای خانواده با تاکید بر دانش هایی چون فکر پروری کودکان، روان شناسی، علوم تربیتی، مدیریت، الهیات، اقتصاد و ادبیات و هنر محقق می شود.
منبع: بیو بگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط بیوبگ
نظرات بینندگان در مورد این مطلب